STRONA GŁÓWNA

Krótko o mieście

ENGLISH VERSION

salez.JPG (35620 bytes)

Przemyśl

Położenie:

Najstarsze miasto na kresach wschodnich Rzeczypospolitej, które jest malowniczo położone na pograniczu dwu krain geograficznych Pogórza Środkowobeskidzkiego i Kotliny Sandomierskiej w dolinie rzeki San. Centralne położenie Przemyśla pod względem komunikacyjnym, wynoszące około 600 km. w stosunku do formujących się ośrodków władzy w Europie Środkowej, podnosiło jego znaczenie jako ponadregionalnego centrum  politycznego i sakralnego.

mapa.jpg (61164 bytes)

Geograficzne położenie Przemyśla w odniesieniu do centrów państwowych i wyznaniowych w Europie  - rysunek ze zbiorów Instytutu Kresów Wschodnich w Przemyślu.

Był on dawniej stolicą odrębnego księstwa, potem ziemi , starostwa, hrabstwa, powiatu, województwa , a obecnie znowu powiatu oraz dwóch metrpolii - obrządku łacińskiego i bizantyjsko-ukraińskiego (dawniej grekokatolickiego).Jest ważnym węzłem komunikacji międzynarodowej oraz stanowi bazę wypadową dla podróżujących w Bieszczady i do krajów Europy Wschodniej. Posiada wiele bardzo interesujących zabytków, do których zaliczyć można między innymi :

Kopiec Tatarski,

pozostałości po najstarszym grodzie przemyskim - Stare Zamczysko,

relikty benedyktyńskiego zespołu klasztornego z rotundą  z IX w,

relikty  rotundy-martyrionu z XI w,

murowany zamek z XIV w,

katedrę obrządku łacińskiego z XV w,

fragmenty murów miejskich z XVI w,

rynek otoczony kamienicami z XVI w.

klasztor Karmelitów z XVII w,

klasztor Reformatów z XVII w,

klasztor Benedyktynek z XVIII w,

klasztor Franciszkanów z XVIII w,

pozostałości po twierdzy z przełomu XIX i XX w,

W mieście i regionie dominuje przemysł przetwórczy i rolno spożywczy. Ponadto spośród wytwarzanych w Przemyślu produktów należy wymienić: aparaturę kontrolno-pomiarową i laboratoryjną, zawory regulacyjne, aparaturę elektrotechniczną, płyty pilśniowe, tkaniny powlekane, meble, artykuły chemiczne. Funkcjonuje tu szereg hurtowni oraz ponad 500 punktów sprzedaży detalicznej czemu sprzyja bliskość przejścia granicznego w Medyce (12 km).

 

Herb Ziemi Przemyskiej:

Podstawowym źródłem i jedynym herbarzem określającym prawidłowo herby polskie  jest dzieło  Jana Długosza -"Insygnia seu Clenodia iuctici Regni Poloniae" ( 1460 ~ 1480 r. ) . Zgodnie z zamieszczonym tam opisem Ziemia Przemyska  posiada jako jednostka administracyjna herb składający się ze złotego (żółtego) orła dwugłowego z koroną na czerwonym tle:  

"Premisliensis terra , que aquilam glaucam, duo capita a se invicem aversa ambo coronata , in campo rubeo portat."

Należy on do wyjątkowych w heraldyce ziemskiej , gdyż zarówno godło jak i barwy przedstawiają herb imperialny - cesarski . Herby ziemskie formowały się na podstawie znaków heraldycznych poszczególnych dynastii władających określonymi terytoriami względnie , w przypadku miejscowości stanowiących równocześnie stolice państwa i jednostki terytorialnej , przyjmowały godło państwa. Przykładem tego są herby ziemskie i wojewódzkie miast , które stanowiły stolicę państwa: tzn. krakowskiego, poznańskiego, warszawskiego (biały orzeł na czerwonym tle). Herb Ziemi Przemyskiej w postaci złotego (żółtego) orła dwugłowy w koronie na czerwonym polu  - był używany między innymi przez Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu , które umieszczało go na okładce swoich "Roczników Przemyskich" w latach 1909-1930 , a w ostatnim okresie czasu także przez sejmik samorządowy województwa przemyskiego. 

Wygląd ówczesnego   herbu Ziemi Przemyskiej przedstawia również

DRZEWORYT  ZE  STATUTÓW  JANA  ŁASKIEGO  Z 1506  ROKU

 

Herb Ziemi Przemyskiej


Herb miasta:

Herb miasta przedstawia kroczącego czarnego niedźwiedzia ze złotym równoramiennym krzyżem nad nim na błękitnej tarczy. Nad tarczą znajduje się złota otwarta królewska korona, pod tarczą napis “Libera Regia Civitas”, co w tłumaczeniu oznacza “Wolne Królewskie Miasto”. Informacje na temat historii herbu miasta można znaleźć w studium archiwalnym Jana Smołki opublikowanym w "Roczniku Przemyskim" z 1923 roku .

 

Herb Miasta Przemyśla

 

 

tematy pokrewne:

Geneza i rozwój herbów i flag miejskich Przemyśla

Przemyskie herby i flagi wczoraj i dziś

 

 

Stronę opracowano na podstawie  materiałów

 Instytutu Kresów Wschodnich w Przemyślu

 

Opracowanie strony:  © P.Jaroszczak - Przemyśl 2000